Piet von Grumbkow schrijft op zijn site regelmatig artikelen en verhalen over ’t Harde in vervlogen tijden. Dit maal een bijdrage over de legerplaats die nog altijd aanwezig is.
Het dorpje ’t Harde werd in de jaren zestig vooral bewoond door militairen. Een dorp van rangen en standen. Zo had je de autochtone bevolking, voor een deel bestaand uit Hardenese boeren en landarbeiders, de gewone soldaten, de onderofficieren en de officieren. Mijn vader was kazernecommandant en hoorde bij de officieren. De officieren woonden in grotere en luxere huizen dan de onderofficieren of de soldaten. Zo had je dus een straatje officieren (bijvoorbeeld aan de Munnikenweg) en een straatje onderofficieren (bijvoorbeeld aan de Kernhoopweg). Ik had niets met het leger, ik zette me af tegen het rangen- en standensysteem en was er al jong zeker van dat het volkomen verkeerd was De Telegraaf te lezen of VVD te stemmen.Twee dingen die mijn vader met overtuiging deed.
En die overtuiging wilde hij graag op zijn kinderen overbrengen. Heimelijk hoopte hij dat zijn 5 zoons een carriere zouden ontwikkelen binnen de krijgsmacht. Helaas voor hem, dat gebeurde niet. Mijn oudste broer ging in dienst, de één-na oudste vervulde eveneens zijn dienstplicht en de rest werd vrijgesteld wegens broederdienst: als een gezin 2 jongens in het leger had dan hoefde de rest niet meer. Mijn vader heeft nog wel pogingen ondernomen om mij toch de dienstplicht te laten vervullen maar de wet stond dat niet toe en dat ik vrijwillig dienst zou nemen: voor geen goud.
Ik was blij dat ik er zo af kwam, als ik onverhoopt wel in dienst had gemoeten had ik vast en zeker geweigerd. Een daad die in die tijd veel ophef veroorzaakte, ik geloof niet dat me dat zou deren, ik zag op die leeftijd het leger als een verderfelijk en moordzuchtig instituut.
De beste manier om dat te laten zien was mijn haar te laten groeien en naar muziek te luisteren die mijn vader verfoeide, bijvoorbeeld naar The Beatles en The Stones. (Ik had in mijn jonge jaren hier en daar net zoals zovelen van mijn tijdgenoten wat last van naief en simpel gedrag).Wat jaartjes later werd ik lid van een politieke partij waar mijn vader van gruwde en mijn denkbeelden zijn in de loop van de jaren eigenlijk nauwelijks veranderd.
De wereld wel.
Lang haar, opruiende muziek (ha ha: The Beatles!) en andere denkbeelden: veel geholpen heeft het allemaal niet. Neen, zelfs helemaal niet, bij de eeuwwisseling keken we terug naar de afgelopen 100 jaar en constateerden we dat geen eeuw zo gewelddadig en bloedig was geweest dan de 20e.